İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin (İSİG), 2023 yılının ilk dokuz ayına ilişkin verileri duyurdu. Verilere göre, en az 1409 işçinin iş cinayetlerinde hayatını kaybettiğini duyurdu. İSİG, yayınladığı raporda “Her yıl sermayenin almadığı önlemler ve devletin denetlemediği koşullarda çalışan yüzlerce işçi arkadaşımız ölüyor, yaralanıyor, sakat kalıyor ya da meslek hastalığına yakalanıyor. Devlet, sermayenin her türlü baskı kurabileceği ve kural koyabileceği çalışma rejiminin güvencesini oluşturuyor” açıklamasını yaptı.
İSİG, 2023 yılının ilk dokuz ayında yaşanan iş cinayetlerine ilişkin verilerini açıkladı. İlk 9 ayda en az 1409 işçinin iş cinayetlerinde hayatının kaybedildiği belirtilen raporda, şu tespit ve değerlendirmelere yer verildi:
“GÜVENCESİZ ÇALIŞMA KOŞULLARININ YAŞAMA GEÇİRİLDİĞİ BİR İŞ CİNAYETLERİ REJİMİ HAYATA GEÇİRİLDİ”
“Yeni Türkiye’, ‘yerli ve milli politikalar’, ‘İleri Türkiye’, ‘ekonomik kalkınma’ ve ‘büyüme’ gibi söylemler AKP kurmayları ve Erdoğan’ın dilinden eksik olmadı. Aksine her geçen yıl emekçilerin aleyhine çıkarılan yasalar, yüksek enflasyon ve giderek azalan alım gücü, hak ve özgürlük mücadelelerine karşı süreklileşen bir baskı ve güvencesiz çalışma koşullarının yaşama geçirildiği bir iş cinayetleri rejimi hayata geçirildi. İşte 21 yılın özeti bu oldu.
Şimdi de ‘istikrar ve güven’ ile inşa edilecek bir ‘Türkiye yüzyılı’ vaat ediliyor. Ancak “Ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz / Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde.” Her yıl sermayenin almadığı önlemler ve devletin denetlemediği koşullarda çalışan yüzlerce işçi arkadaşımız ölüyor, yaralanıyor, sakat kalıyor ya da meslek hastalığına yakalanıyor. Devlet, sermayenin her türlü baskı kurabileceği ve kural koyabileceği çalışma rejiminin güvencesini oluşturuyor. İşçilerdense ‘güzel ölüm’, ‘işin doğasında bunlar var’, ‘kader’ gibi söylemlerle var olan düzene boyun eğmeleri isteniyor.
“İNŞAAT İŞKOLUNDA BU YIL EN AZ 261 İŞÇİ ARKADAŞIMIZI KAYBETTİK”
İstihdamın büyük çoğunluğunun kısa süreli, işin bitimine ya da işin bir kısmının yapımına dayalı olduğu, taşeron çalışmanın başat olduğu ‘ekonominin lokomotifi’ inşaat işkolunda bu yıl en az 261 işçi arkadaşımızı kaybettik. Yani her gün en az bir inşaat işçisi iş cinayetlerinde aramızdan ayrıldı. İnşaat işkolundaki ölümlerin yarıdan fazlası yüksekten düşme kaynaklı. Oysa uygun iskele, korkuluk, güvenlik ağı ve ekipmanla bu ölümlerin tamamı önlenebilir.
Tarım işkolunda ise Nisan ayında ivme kazanan ‘mevsimlik çalışma’ sona ermek üzere. Dokuz ayda çoğunluğu (150) çiftçi olmak üzere tarım, orman işkolunda en az 259 arkadaşımızı kaybettik. Özellikle işçi taşımacılığının kapalı kasa kamyonet, uygun olmayan servisler ve traktör römorkları gibi araçlarla yapılması ölümlere adeta davetiye çıkarmaktadır. Çiftçiler için ise en çok ölüm nedenini uygun olmayan ve artık miadı dolmuş eski traktörlerin kullanılmak zorunda kalınması sonucu ezilmeler oluşturmaktadır.
“ESNEK ÇALIŞMANIN YAYGINLAŞTIRILMASI VE SENDİKAL BASKILAR BU ÖLÜMLERİN TEMEL NEDENLERİNİ OLUŞTURUYOR”
Sanayi işkolları çok parçalı. O yüzden fabrikalardaki büyük patlamalar ve maden ocaklarındaki göçükler dışındaki ölümler görülmüyor. Oysa şu ana kadar gıda, maden, kimya, tekstil, ağaç, çimento, metal, enerji ve tersane işçisi 312 arkadaşımızı kaybettik. Fabrikalarda alınmayan İSİG önlemleri, esnek çalışmanın yaygınlaştırılması ve sendikal baskılar bu ölümlerin temel nedenlerini oluşturuyor.
Türkiye’nin geneline yaygınlaşan sanayileşme, bunun gerektirdiği lojistik ağlar ve diğer taşımacılık faaliyetlerinde çalışan 171 şoför arkadaşımızı kaybettik. Şoförlerin ölümü iş cinayeti olarak değil trafik kazası olarak görülüyor. Oysa tır, kamyon, otobüs, servis minibüsü, taksi şoförleri uzun çalışma saatlerinde ve neredeyse dönüşümsüz çalışmaktalar. Diğer yandan araçların yeterli bakımı yapılmıyor ve eski araçlar kullanılıyor, yol aydınlatması veya düzenlemelerinde sorunlar var.
“9 AYDA 38 MOTO KURYE ARKADAŞIMIZI KAYBETTİK”
Hizmet sektörü de çok parçalı ve tehlikesiz işler olarak görülmektedir. Örneğin uzun çalışma saatleri, yoğun çalışma, sigortasız çalışma ve her türlü kuralsızlığın hakim olduğu ve sendikal örgütlenmenin yok gibi ya da zayıf olduğu bir meslek moto kuryelik. Dokuz ayda 38 moto kurye arkadaşımızı kaybettik. Peki ya işsizlik kıskacında olan ve Eylül ayında iki oyuncu arkadaşımızın intihar ederek yaşamına son vermesi. Mobbing ve şiddet kıskacında olan sağlık emekçileri. Ataması yapılmayan, yoğun çalışmaktan derslerde kalp krizi geçiren, düşük ücretle çalıştırıldığı için ek işlerde çalışan öğretmenlerimiz. Büro işçilerimiz, belediye işçilerimiz…
“2023 YILININ İLK 9 AYINDA EN AZ 1409 İŞÇİ HAYATINI KAYBETTİ”
Yüzde 73’ünü ulusal basından; yüzde 27’sini ise işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, iş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri, sendikalar ve yerel basından öğrendiğimiz bilgilere dayanarak tespit ettiğimiz kadarıyla, 2023 yılının ilk dokuz ayında (Ocak’ta 116, Şubat’ta 195, Mart’ta 130, Nisan’da 124, Mayıs’ta 146, Haziran’da 161, Temmuz’da 183, Ağustos’ta 203 ve Eylül’de 151 olmak üzere) en az 1409 işçi hayatını kaybetti…
2023 yılının ilk dokuz ayında iş cinayetlerinin işkollarına göre dağılımı şöyle:
İnşaat, Yol işkolunda 261 işçi; Tarım, Orman işkolunda 259 emekçi (109 işçi ve 150 çiftçi); Taşımacılık işkolunda 171 işçi; Konaklama, Eğlence işkolunda 111 işçi; Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 90 işçi; Belediye, Genel İşler işkolunda 76 işçi; Metal işkolunda 74 işçi; Sağlık, Sosyal Hizmetler işkolunda 51 işçi; Gıda, Şeker işkolunda 43 işçi; Madencilik işkolunda 36 işçi; Enerji işkolunda 36 işçi; Petro-Kimya, Lastik işkolunda 33 işçi; Tekstil, Deri işkolunda 27 işçi; Gemi, Tersane, Deniz, Liman işkolunda 27 işçi; Savunma, Güvenlik işkolunda 24 işçi; Ağaç, Kâğıt işkolunda 20 işçi; Çimento, Toprak, Cam işkolunda 16 işçi; Basın, Gazetecilik İşkolunda 7 işçi; İletişim işkolunda 1 işçi; Banka, Finans, Sigorta işkolunda 1 işçi; elimizdeki veriler ışığında çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz 45 işçi hayatını kaybetti…
“İLK 9 AYA 345 İŞÇİ SERVİS KAZASI NEDENİYLE HAYATINI KAYBETTİ”
2023 yılının ilk dokuz ayında iş cinayetlerinin nedenlerine göre dağılımı şöyle:
Trafik, Servis Kazası nedeniyle 345 işçi; Ezilme, Göçük nedeniyle 213 işçi; Yüksekten Düşme nedeniyle 174 işçi; Kalp Krizi, Beyin Kanaması nedeniyle 160 işçi; Deprem nedeniyle 92 işçi; Elektrik Çarpması nedeniyle 86 işçi; Şiddet nedeniyle 68 işçi; Patlama, Yanma nedeniyle 63 işçi; Zehirlenme, Boğulma nedeniyle 45 işçi; İntihar nedeniyle 44 işçi; Nesne Çarpması, Düşmesi nedeniyle 20 işçi; Kesilme, Kopma nedeniyle 16 işçi; diğer nedenlerden dolayı 83 işçi hayatını kaybetti…
“İLK 9 AYDA 136 KADIN İŞÇİ VE 1273 ERKEK İŞÇİ HAYATINI KAYBETTİ”
2023 yılının ilk dokuz ayında iş cinayetlerinin cinsiyetlere göre; 136 kadın işçi ve 1273 erkek işçi hayatını kaybetti…
2023 yılının ilk dokuz ayında iş cinayetlerinde ölenlerin 60’ı (yüzde 4,25) sendikalı işçi, 1349’u ise (yüzde 95,75) sendikasız. Sendikalı işçilerin 11’i kimya, 7’si sağlık, 6’sı enerji, 5’i metal, 4’ü belediye, 3’ü maden, 1’i tarım, 1’i gıda, 1’i ağaç, 1’i büro, 1’i eğitim ve 1’i gemi işkolunda çalışıyordu…”
